BỆNH ĐỘT QUỴ NÃO, BỆNH ALZHEIMER VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH HIỆU QUẢ
Đột quỵ não là hội chứng lâm sàng, được biểu hiện bởi sự mất đột ngột cấp tính các chức năng của não. Các triệu chứng thần kinh khu trú tương đương với vùng não do động mạch bị tổn thương gây nên.
Đột quỵ được xác định là một trong hai dạng sau:
Đột quỵ do thiếu máu não nguyên nhân tắc nghẽn một trong các động mạch; các động mạch não tắc nghẽn do các mảng xơ vữa được cho là đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành bệnh Alzheimer.
Đột quỵ do chảy máu não nguyên nhân do rách thành động mạch dẫn đến máu chảy vào trong nhu mô não, khoang dưới nhện xung quanh não, chảy máu màng não.
Khi đột quỵ xảy ra sẽ gây ảnh hưởng đến các vùng chức năng có liên quan, độ nặng nhẹ của bệnh phụ thuộc vào vị trí mạch máu bị tắc và độ rộng của vùng não bị tổn thương.
Có nhiều nguyên nhân gây đột quỵ não, thường gặp trên người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, rối loạn mỡ máu, người hút nhiều thuốc lá, nhân viên văn phòng ít vận động. Đột quỵ não thường xảy ra ở người cao tuổi nhưng ngày nay đột quỵ ở người trẻ tuổi đang có chiều hướng tăng nhanh. Đặc biệt với những người sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
Trong 20 năm qua, tỷ xuất đột quỵ ở Việt Nam tăng đáng kể từ 213,58/ 100.000 người/ năm (1990) lên đến 254,78/ 100.000 người/ năm (2010). Mỗi năm Việt Nam có 200.000 ca đột quỵ mới mắc, 11.000 người tử vong. Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi đang có xu hướng tăng lên trung bình khoảng 2% mỗi năm, trong đó số lượng nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.
Ghi nhận tại Trung Tâm Đột Quỵ Não – Bệnh Viện Trung Ương Quân Đội 108, năm 2020 ghi nhận có nhiều trường hợp trong độ tuổi thanh thiếu niên bị đột quỵ não, trong đó có trường hợp nhỏ tuổi nhất là 12 tuổi.
Phòng tránh bệnh hiệu quả
Để phòng bệnh đột quỵ não, bệnh Alzheimer có hiệu quả, bản thân mỗi cá nhân chúng ta hãy thay đổi thói quen sống ngày một tích cực hơn,chăm thể dục ,thể thao. Không sử dụng các chất kích thích, tránh căng thẳng thần kinh kéo dài…
Một chế độ ăn lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ bằng cách giảm cholesterol và huyết áp. Hạn chế ăn đồ chế biến sẵn vì trong đồ chế biến sẵn có nhiều muối và dầu mỡ. Ăn nhiều chất xơ có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư, tiểu đường, bệnh tim, béo phì…
Nhiều nghiên cứu hiện nay cho thấy cơ thể chúng ta là một thể thống nhất nên những gì tốt cho tim mạch thì cũng tốt cho bộ não của chúng ta. Việc ăn nhiều chất xơ cũng có thể giúp ngăn ngừa đột quỵ. Chất xơ tự nhiên tập trung chủ yếu ở thực phẩm thực vật toàn phần. Thực phẩm chế biến có ít chất xơ hơn và thực phẩm động vật không hề có chất xơ. Chất xơ giúp kiểm soát cholesterol và đường huyết của bạn, do đó có thể giúp làm giảm số lượng các mảng xơ vữa trong mạch máu não. Chế độ ăn giàu chất xơ còn làm giảm huyết áp nhờ đó giảm nguy cơ xuất huyết não. Vậy chúng ta nên chủ động ăn nhiều chất xơ bằng cách ăn nhiều thực phẩm thực vật chưa qua chế biến. Không những thế, mỗi tế bào trong cơ thể đều cần Kali để hoạt động, mà nguồn Kali chủ yếu trong chế độ ăn là từ thực vật. Vì thế bạn cần cung cấp chất này cho cơ thể. Thực phẩm giàu Kali thực sự là những thực phẩm toàn phần lành mạnh nhất phổ biến là rau lá xanh, đậu và khoai lang…
Trong chế độ ăn lành mạnh, ngoài thực phẩm thực vật toàn phần, hoa quả cũng có những thành phần quan trọng giúp làm giảm nguy cơ đột quỵ, nhất là trong quả cam, quýt. Chất dinh dưỡng trong cam quýt có tác dụng làm giảm huyết áp và tăng tuần hoàn máu, giúp các đầu ngón chân, ngón tay không bị lạnh. Ngoài việc giữ ấm, ăn nhiều cam quýt còn làm giảm nguy cơ đột quỵ. Các chất chống oxy hóa có nhiều trong thực phẩm thực vật toàn phần. Bạn chỉ cần ăn nhiều loại trái cây, rau củ, rau thơm và gia vị trong mỗi bữa ăn là bạn có thể đưa vào cơ thể rất nhiều chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa đột quỵ và các bệnh liên quan đến tuổi tác khác. Chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa ngăn ngừa đột quỵ bằng cách ngăn chặn các chất béo bị oxy hóa lưu thông trong máu.những chất béo bị oxy hóa này có thể phá hủy thành mạch nhạy cảm của các mạch máu nhỏ trong não. Chất oxy hóa còn giúp giảm xơ cứng động mạch, ngăn ngừa hình thành các cục máu đông, giảm huyết áp và kháng viêm…
Một số dấu hiệu nhận biết đột quỵ của Hiệp hội đột quỵ Hoa Kỳ (American Stroke Association):
- Đột ngột tê hay yếu cơ mặt, tay hay chân, đặc biệt là ở một nửa cơ thể.
- Đột ngột lú lẫn, rối loạn hay không hiểu lời nói.
- Đột ngột rối loạn thị giác ở một bên hay hai bên.
- Đột ngột rối loạn việc đi đứng, choáng váng, mất thăng bằng hay mất khả năng phối hợp động tác.
- Đột ngột đau đầu nhiều không biết nguyên nhân.
Trên đây là cách phòng tránh bệnh đột quỵ não, bệnh Alzheimer một cách hiệu quả, dễ thực hiện và an toàn.
